Zorgverzekeraar CZ wil optimale behandelkans voor álle patiënten met uitgezaaide longkanker

Afspraken met expertcentra

Zorgverzekeraar CZ gaat samen met een aantal ziekenhuizen het voortouw nemen om moleculaire diagnostiek voor patiënten met (niet-kleincellige) uitgezaaide longkanker te verbeteren. Per jaar komen meer dan 5000 longkankerpatiënten in aanmerking om te worden getest op tumoren met specifieke genetische eigenschappen en veranderingen, ook wel bekend als mutaties.

19 november 2020

Voor deze groep kan doelgerichte therapie op maat ingezet worden. Deze therapie is veel gerichter, biedt minder bijwerkingen, geeft een betere prognose en betere kwaliteit van leven. Op dit moment krijgt echter niet elke patiënt met deze vorm van longkanker toegang tot de daarvoor noodzakelijke moleculaire diagnostiek. Dit komt omdat sommige ziekenhuizen niet alle patiënten op alle mogelijke afwijkingen testen. De patiënten, CZ en de ziekenhuizen willen dat dat snel verbetert.

Diagnostiek in kaart gebracht

Melissa van Aart, medisch bioloog en bij CZ werkzaam bij innovatie: “Ik heb samen met een aantal collega’s in kaart gebracht hoe de diagnostiek momenteel plaatsvindt en wij vinden dat deze variatie in onderzoek moet verkleinen. Op dit moment worden bij de diagnose uitgezaaide longkanker namelijk niet door alle ziekenhuizen en laboratoria dezelfde testen gedaan. Dit blijkt ook uit onderzoek van het zorgveld zelf. Zo komt bij sommige testen niet alles in beeld waardoor de patiënt in het ene ziekenhuis betere kansen heeft dan in het andere. Nu krijgen deze mensen met niet-kleincellige longkanker van de vorm adenocarcinoom in stadium 4, als ze onvoldoende goed getest zijn op de aanwezigheid van een mutatie bijvoorbeeld chemotherapie en/of immuuntherapie. Dit is bij deze patiënten niet de optimale behandeling en de patiënten lopen hiermee wel het risico op bijwerkingen. De beste zorg begint bij de juiste diagnostiek en daarom wil CZ de moleculaire diagnostiek onderbrengen bij gespecialiseerde centra. Daarvoor is het nodig dat alle andere ziekenhuizen bij deze patiënten gebruikmaken van de expertise die er is, en de diagnose- en behandelplanopstelling bij dat gespecialiseerde ziekenhuis laten plaatsvinden. Dat vergt een stukje over je eigen schaduw heen springen.”

Patiënten

Patiëntenorganisatie Longkanker Nederland en de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) onderschrijven de visie van CZ. Lidia Barberio, directeur Longkanker Nederland: “Wij staan voor gelijke kansen op langer leven met een goede kwaliteit van leven. Daarvoor is het belangrijk dat bij welk ziekenhuis een patiënt met longkanker ook komt, deze als het gaat om niet-kleincellige longkanker met adenocarcinoom stadium 4, wordt verwezen naar een gespecialiseerd ziekenhuis dat samenwerkt met een laboratorium dat over voldoende expertise en geavanceerde middelen beschikt. Ook is het belangrijk dat er goede logistieke afspraken worden gemaakt, zodat de patiënt zo snel als mogelijk getest wordt, de uitslag krijgt en aan een passende behandeling kan beginnen.” Carin Louis van NFK vult aan: “Het realiseren van expertziekenhuizen voor DNA diagnostiek zorgt niet alleen dat iedere individuele patiënt optimale (expert)zorg krijgt, maar ook dat we in Nederland optimaal snel en effectief nieuwe kennis en inzichten kunnen opbouwen, en daar zijn alle patiënten bij gebaat. Het is mooi te zien dat CZ hieraan bijdraagt door concrete afspraken over expertzorg te maken met de ziekenhuizen en laboratoria.”

Zelfde kansen

CZ gaat in een aantal regio’s de nieuwe werkwijze uitzetten om het diagnostisch traject voor patiënten met uitgezaaide longkanker te verbeteren. Concrete afspraken hiervoor zijn o.a. gemaakt met het expertcentrum Erasmus MC in Rotterdam. Daar is onder meer prof. dr. Joachim Aerts als longarts en afdelingshoofd longgeneeskunde betrokken bij het traject. Joachim Aerts: “De laatste jaren is er een enorme ontwikkeling in de behandelmogelijkheden voor patiënten met longkanker. Deze kennis is in Nederland gecentraliseerd in een aantal expertziekenhuizen. Het is belangrijk dat iedere patiënt dezelfde kansen krijgt. De moleculaire diagnostiek en ook de interpretatie van de uitslagen is extreem complex geworden, en vereist centralisatie van deze diagnostiek en interpretatie, en de behandeling. Daarmee versnellen we juist de diagnostiek voor een patiënt, zorgen we voor de juiste keuze van een behandeling en stimuleren we het ontdekken van nieuwe behandelingen. Door de zorg te organiseren in netwerken kunnen we in samenwerking met partnerziekenhuizen de zorg voor patiënten echt optimaliseren met maar één doel: de patiënt zoveel mogelijk kans geven op de optimale behandeling.”