Fysiek fit in een hybride werkomgeving

Hallo Leon, allereerst: wat verstaan we eigenlijk onder hybride werken?

"Het coronavirus zorgde ervoor dat veel mensen thuis gingen werken. Het werd de nieuwe norm. Nu zien we juist weer de terugkomende beweging van mensen die een aantal dagen op kantoor werken. De combinatie van thuiswerken en op kantoor is hybride werken. Medewerkers zijn niet afhankelijk van één locatie om hun werk te doen."

Hoe komt het dat er veel klachten ontstaan door hybride werken?

"Als bedrijfsfysiotherapeut zie ik dat werkgevers vaak investeren in ergonomische werkplekken voor op kantoor. Deze werkplekken zijn zelf in te stellen door medewerkers. Dit ondersteunt een fijne werkhouding, die veel klachten kan voorkomen. Maar de thuiswerkplek van medewerkers wordt regelmatig vergeten. Veel organisaties zorgen nog onvoldoende voor mogelijkheden om deze werkplek fijn in te richten. Hier zie je dan ook dat deze medewerkers vaak werken vanuit een sofa, of aan een veel te laag bureau. Wat uiteindelijk kan zorgen voor meer fysieke klachten."

"Een werkgever kan aan een aantal punten denken om fysieke klachten bij medewerkers te voorkomen. Zo is het wettelijk vastgesteld dat de werkplek moet voldoen aan de ergonomische beginselen (wetsartikel 5.4 van het Arbobesluit). Dat wil zeggen dat de werkgever in ieder geval moet zorgen voor een goede zit- en armondersteuning.

Voldoet de werkplek niet aan deze ergonomische eisen? Of neemt een medewerker niet genoeg pauze? Dan kunnen spieren statisch belast raken. Statische belasting komt vaak voor bij beeldschermwerk. En kan uiteindelijk zorgen voor RSI of KANS klachten."

Wist u dat?

Zijn de klachten in de afgelopen 2 jaar erger geworden? En wat betekenen deze klachten voor een werkgever?

Het zijn nog steeds de gebruikelijke klachten bij beeldschermwerk. Lage rugklachten, KANS, RSI, hoofdpijn of oogvermoeidheid. De afgelopen tijd heeft er alleen voor gezorgd dat deze klachten zijn toegenomen. Het is belangrijk dat werkgevers deze klachten serieus nemen. Werkt een medewerker thuis? Dan moet de werkgever zich realiseren dat dit ook een werkplek is. En moet voldoen aan de ergonomische beginselen.

Voorlichting is hier heel belangrijk. De werkgever is wettelijk verplicht (artikel 8 van de Arbowet) om een medewerker goed voor te lichten over gezondheidsrisico’s. Medewerkers moeten weten welke klachten vaak voorkomen. En hoe deze aangepakt of voorkomen kunnen worden."

Zijn werkgevers zich bewust van deze wettelijke verplichting om voor te lichten?

"Nee, vaak weten werkgevers niet dat deze wet bestaat. Ook hebben we bij veel organisaties contact met arbocoördinatoren of verzuimmanagers. Zij zijn ook niet altijd op de hoogte, maar zijn vaak wel blij met deze informatie. Hiermee kunnen ze hun werkgever het belang van goede voorlichting in laten zien om zo met de juiste tools uitval bij medewerkers te voorkomen.

De wettelijke verplichting is hier zeker belangrijk. Maar voor een werkgever is natuurlijk vooral de productiviteit van belang. Een ergonomische werkplek zorgt voor productieve medewerkers. Het is gewoon investeren in een gezonde werkomgeving."

Voorlichting is hier dus belangrijk. Draait het naast investeren in goede werkplekken ook om goede communicatie?

"Zeker, er zit een groot grijs gebied tussen een niet-ergonomische en ergonomische werkplek. Het is belangrijk om deze voorlichting op verschillende manieren aan te bieden. Met genoeg informatie kunnen medewerkers zelf aan de slag met hun werkplek. Om zo klachten in de toekomst te voorkomen of te verminderen. Zeker als de werkgever daarnaast nog zorgt voor een losse monitor, muis en toetsenbord."

Het is dus vooral de voorlichting vanuit de werkgever die werknemers meer leert over gezondheidsrisico’s?

"Ja klopt, dat speelt een hele grote rol. Maar medewerkers kunnen ook zelf aan de slag met simpele oefeningen. Het is wetenschappelijk bewezen dat een paar oefeningen gedurende de dag al klachten kan verminderen. Spieren kunnen dan even ontspannen om de statische houding te onderbreken. Denk bijvoorbeeld aan:

• Voor de rug: goed zitten op je bureaustoel. Armen langs je lijf en adem een keer goed in door je neus, hou even vast en laat het los en laat je schouders zakken.
• Voor de schouders: heel simpel je schouders draaien. Zo stimuleer je de circulatie. En voorkom je dat je spieren gaan verzuren.
• Voor de onderarmen: steek je arm naar voren, buig de pols, draai de pols naar buiten en trek met je andere hand de vingers naar je toe.

Dit kost vooral discipline om het te doen. We zoeken bij medewerkers dan ook vaak naar herkenningspunten gedurende de dag. Wanneer je gaat bellen bijvoorbeeld even staan of lopen. Kleine aanpassingen kunnen al helpen."