Mentaal fit in hybride werkomgeving

De coronapandemie heeft tot een nieuwe manier van werken geleid. Veel bedrijven zijn overgestapt op hybride werkvormen. Die hebben veel voordelen, maar kennen ook uitdagingen. Aukje Rekkers-Staal, adviseur zorg en bedrijfszorg bij CZ, ging erover in gesprek met Annemie Webers, specialist op het gebied van werkstress, werkdruk en werk-privémanagement.

Datum: 8 juni 2022 - Leestijd: 2 minuten

Annemie, het lijkt erop dat mensen meer stress ervaren dan voor corona. Heb jij daar een verklaring voor?

“Het zijn dynamische tijden. Het voelt alsof we een omslag aan het maken zijn. We wisten lange tijd hoe de wereld in elkaar zat. Je ging naar kantoor en dat was het. Maar corona heeft alles veranderd. Eerst kon je niet thuiswerken, toen moest je thuiswerken. En nu is alles mogelijk. Er is geen norm meer. Dat zorgt voor keuzestress en leidt ertoe dat we ons ietwat verloren voelen. We moeten een nieuwe balans vinden.”

Aukje en Annemie in gesprek over mentale fitheid in een hybride werkomgeving

De meeste medewerkers zijn blij dat ze weer naar kantoor mogen. Toch zegt de helft van hen overprikkeld te zijn na een kantoordag. 40% is sneller afgeleid en krijgt thuis meer gedaan. Herken jij dit beeld?

“Ik herken dit zeker. Mensen zijn sociale wezens. We hebben verbinding nodig. Daarom gaan we naar kantoor. Maar daar ervaren we al snel aspecten die kantoorwerk minder plezierig maken. Kantoortuinen zijn bijvoorbeeld een hel. Natuurlijk raak je daar overprikkeld. Mensen hebben naast contact ook behoefte aan rust om geconcentreerd hun werk te doen en te kunnen zoomen of teamsen. Thuis lukt dat beter.”

Ook Kilian Wawoe, assistent professor in HRM aan de Vrije Universiteit, ziet dat veel medewerkers hybride werken lastig vinden. Daarom doet hij hier onderzoek naar. Bekijk de video voor de uitkomsten en zijn advies.

Zorgt hybride werken voor meer stress?

“Dat kan je niet in het algemeen stellen. In de praktijk heb je veel verschillende typen mensen. Wat voor de één een voordeel is, is voor de ander een nadeel. Veel bedrijven vinden het in elk geval wel een uitdaging om hybride werken goed vorm te geven. Dat bleek ook uit het gesprek met bedrijfsfysiotherapeut Leon Gardien over fysieke fitheid in een hybride omgeving. Het is vaak maatwerk.”

Wat versta jij onder hybride werken?

“Voor mij betekent hybride werken goed kijken welke activiteit iemand het beste waar en wanneer kan doen. Er zijn meer mogelijkheden dan kantoor of thuis. Denk aan regionale hubs waar mensen kunnen werken of, nog groter: working from anywhere en workactions. Hybride werken is een reis. We staan nog maar aan het begin en er kan veel meer dan we nu denken. Dat is niet alleen goed voor de vitaliteit, maar ook voor het aantrekken van talenten uit landen uit de hele wereld.”

Zie je hybride werken ook los van tijd?

“Ik ben een groot voorstander van asynchroon werken; werken wanneer je op je best bent. De één is ’s avonds briljant, de ander ’s ochtends vroeg. Internetgoeroe Matt Mullenberg van GitLab zegt: pas als we asynchroon gaan werken, komen we los van het tijdperk van de industriële revolutie. We denken nog steeds erg ouderwets, terwijl we alle digitale middelen hebben om optimaal samen te werken.”

Hybride werken is uiteindelijk niet meer dan een werkvorm. Is er meer nodig om de mentale fitheid van medewerkers te stimuleren?

“Mensen slaan aan als ze gevaar voelen. Wanneer ze bang zijn dat hun kop eraf gaat als ze fouten maken, schieten ze in de stress-stand. Of als ze niet kunnen doen waar ze goed in zijn, of als ze een stukje autonomie kwijtraken. Mensen voelen zich senang in een cultuur van vertrouwen waarin ze niet de hele tijd alert hoeven zijn. Vertrouwen is de lijm die mensen verbindt. Stress neemt dan af, omdat het gevoel van ‘gevaar’ verdwijnt.”

Hoe herkent u stress?

Stress uit zich fysiek, mentaal, emotioneel en op gedragsniveau. Denk aan:

  • Hoofdpijn
  • Besluiteloosheid
  • Cynisme
  • Meer of juist minder eten
Herken werkstress bij medewerkers
Medewerker ervaart stress bij het thuiswerken

Wat als medewerkers per se op kantoor willen werken?

“Je moet mensen vrijheid geven. Kantoor is dus zeker een optie. Als mensen thuis willen werken, kan dat ook, al moeten ze af en toe wel naar kantoor komen om contact te houden met hun team. Een inspirerende maandelijkse ontmoeting kan bijvoorbeeld voldoende zijn om verbinding en engagement te voelen. Maar dat verschilt per cultuur en organisatie. Ga in elk geval in gesprek met elkaar en neem beslissingen. Engagement is ongelooflijk belangrijk voor je welzijn.“

Samen met Career & Live is de praatplaat Hybride werken: In gesprek met elkaar ontworpen. Deze geeft werkgevers houvast om het gesprek met hun medewerkers aan te kunnen gaan.

Wat kunnen medewerkers doen om vitaal en veerkrachtig te opereren in een hybride werkomgeving?

“Vitaliteit is ieders eigen verantwoordelijkheid. Maar je moet elkaar er ook op kunnen aanspreken. Wat me opvalt is dat mensen in coronatijd meer zijn gaan werken en geen pauzes meer nemen. Dat is dom. Momenten van stress zijn niet erg, zolang je voldoende hersteltijd neemt. Echt, je bent een rund als je met pauzes stunt. Een leidinggevende heeft hierin een voorbeeldfunctie.”

Wat levert mentale fitheid werkgevers in een hybride werkomgeving op?

“Vitale mensen zijn productief, energiek en veerkrachtig. Hybride werken kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Maar dan zul je wel eerst een gemeenschappelijk doel moeten benoemen. Waarom gaan we hybride werken? Het zou natuurlijk fantastisch zijn als je met elkaar concludeert dat je het beste van twee werelden wilt combineren, omdat je het beste met medewerkers voor hebt en ze gezond en vitaal wilt houden. Als je het waarom helder hebt, gaan mensen het doen en zullen ze meer engaged zijn. Dan wordt het doel het resultaat en krijg je de balans die we met z’n allen zoeken.”

Annemie Webers
Focusoloog, (team)coach, trainer en specialist op het gebied van werkdruk, werkstress en werk-privémanagement.
Ik geef veel lezingen en inspiratiesessies voor teams en groepen. En adviseer organisaties en coach mensen op het gebied van thuiswerken/hybride werken, werkdruk, werkstress en werk- privémanagement. Mijn droom is dat in 2035 werk en gezin combineren in Nederland iets vanzelfsprekends is. Dat er een cultuuromslag heeft plaatsgevonden in ons denken en handelen, inclusief goede voorzieningen voor iedereen.