Ziekteverzuim

Wat is ziekteverzuim?

Ziekteverzuim betekent dat iemand zijn arbeidsovereenkomst niet kan nakomen. De term ziekteverzuim dekt daarom niet helemaal de lading. Ziekteverzuim suggereert dat iemand letterlijk ziek is, bijvoorbeeld door griep of een infectie of door psychische klachten als een burn-out of depressie. Maar iemand kan ook verzuimen door privéomstandigheden als een echtscheiding of overlijden van een dierbare. Het woord ‘verzuim’ zou daarom meer op z’n plaats zijn.

Bekijk de oplossingen voor uw bedrijf

van het verzuim is werkgerelateerd. Denk hierbij aan verzuim door werkstress of fysieke klachten

Bron:
CBS

is het aantal werkdagen dat werknemers gemiddeld verzuimen door werkgerelateerde klachten

Bron:
CBS

was het gemiddelde verzuim in het eerste kwartaal van 2018. Het hoogst in 10 jaar

Bron:
TNO

Gemiddeld ziekteverzuim in Nederland

¼ werkgerelateerd verzuim
Ongeveer een kwart (26%) van de werknemers geeft aan volledig of deels te verzuimen door werkgerelateerde klachten. Ze hebben bijvoorbeeld last van werkstress of fysieke klachten die met het werk te maken hebben.

26 werkdagen
De gemiddelde duur van het werkgerelateerd verzuim is 26 werkdagen. Bij niet-werkgerelateerd verzuim is dat 12 werkdagen.

Verzuimpercentage 4,9%
In het eerste kwartaal van 2018 was het gemiddeld ziekteverzuimpercentage met 4,9% het hoogst in 10 jaar. Vooral de extreem lange griepepidemie was hier debet aan. Door het jaar heen ligt het verzuimpercentage doorgaans tussen de 3,5% en 4,5%.

Branches met het meeste ziekteverzuim

Een top 3:

  1. De gezondheidszorg 
    Het hoge percentage in de zorg wordt veroorzaakt door medewerkers die langdurig verzuimen door hoge werkdruk en werkstress.
  2. Het openbaar bestuur 
    Onder het openbaar bestuur vallen onder andere defensie, brandweer en politie. Daar doen meer werknemers in verhouding gevaarlijk werk. Dit gaat samen met hoger verzuim.
  3. De industrie 
    In de industrie zijn fysiek zwaar en repeterend werk debet aan het ziekteverzuim.

De horeca is steevast de sector met het laagste verzuimpercentage.

Bron: CBS en TNO

We spreken van kort verzuim als dit 4 weken of minder duurt. Verzuim langer dan 4 weken is langdurig.

Ziekteverzuimpercentage berekenen

Het verzuimpercentage geeft het gemiddelde aantal zieke werknemers per honderd werknemers weer. Zo berekent u stap voor stap het verzuimpercentage:

  1. Kies voor kalenderdagen of werkdagen

    Bepaal eerst of u het verzuim wilt berekenen in kalenderdagen of werkdagen. Gebruik wel altijd dezelfde methode, anders kunt u de gegevens niet vergelijken.

  2. Aantal verzuimde dagen

    Bereken dan het aantal verzuimde dagen van uw medewerkers in een bepaalde periode. Houd daarbij rekening met het parttime-percentage dat iemand werkt.

  3. Aantal te werken dagen

    Bereken het aantal te werken dagen in de periode van alle medewerkers samen (ook van de medewerkers die niet ziek zijn).

  4. Verzuimde dagen delen door te werken dagen

    Deel het aantal verzuimde dagen door het aantal te werken dagen.

  5. Met 100% vermenigvuldigen

    Vermenigvuldig dit met 100%. U heeft nu het verzuimpercentage.

Voorbeeld ziekteverzuim berekenen:

De gegevens
Uw bedrijf heeft 20 medewerkers: 18 fulltimers en 2 parttimers (75%).
In het 2e kwartaal zijn er 3 zieken geweest:

  • 1 fulltime medewerker: 3 dagen ziek
  • 1 fulltime medewerker: 20 dagen ziek
  • 1 parttimer: 10 dagen ziek

We gaan uit van kalenderdagen.


Zo berekent u het verzuim
  • Het aantal verzuimde dagen is: 3 + 20 + 7,5 (10x75%) = 30,5
  • Het 1e kwartaal bestaat uit: 91 werkdagen (30 + 31 + 30)
  • Het aantal te werken dagen van alle medewerkers samen in het 1 kwartaal is: 1.774,50 (18 x 91) + (2 x 91 x 75%)
  • Het verzuimpercentage is 30,5/ 1774,50 x 100% = 1,72%

Kosten ziekteverzuim

Wat kost verzuim eigenlijk? De verzuimkosten voor werkgevers bestaan vooral uit:

  • Loonbetaling bij ziekteverzuim
  • Verlies van productiviteit bij werknemers die toch gaan werken als ze ziek zijn
  • Verzuimbegeleiding, verzuimregistratie, arbodienstverlening en re-integratie
  • Kosten voor aanpassing van het werk, inclusief voorzieningen op het werk
  • Kosten van vervanging of verschuiving van personeel
  • Juridische en administratieve kosten

Een voorbeeld
In 2016 verzuimde 45% van de werknemers. Het aantal verzuimdagen lag dat jaar rond de 45 miljoen. De totale verzuimkosten bedroegen € 11 miljard. Dat is ongeveer 4% van de totale loonkosten. De verzuimkosten per medewerker waren daarmee gemiddeld € 244 per persoon, per dag.

Bron: TNO, Volksgezondheidenzorg.info

Oorzaken ziekteverzuim

Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van ziekteverzuim?

  1. Stress en burn-out
    het verzuim door psychische aandoeningen als burn-out en stress stijgt de laatste jaren. In 2017 wat het aandeel verzuim door psychische aandoeningen 32,7%. Daarmee staat verzuim door stress en burn-out nu met stip op nummer 1. En heeft het verzuim door fysieke klachten ingehaald.
  2. Fysieke klachten
    verzuim door fysieke klachten staat nu op nummer 2 met een aandeel van 28,6% van het totale verzuim.
  3. Overige oorzaken verzuim
    de overige oorzaken zijn (naast de welbekende griep en verkoudheid) vooral hart- en vaatziekten, maag-darmklachten, neurologische aandoeningen, longklachten en klachten van urineweg of het voortplantingskanaal.

Bron: RIVM, volksgezondheidenzorg.info

Lees meer over de oorzaken van verzuim

Ziekteverzuim terugdringen

Werkgevers worden steeds meer verantwoordelijk gehouden voor de duurzame inzetbaarheid van hun personeel. We geven HR-professionals en leidinggevenden die zich het hoofd breken over het terugdringen van verzuim graag 2 suggesties:

  • Er zijn verzuimtrainingen die helpen om dreigend verzuim eerder te herkennen en verzuim makkelijker bespreekbaar te maken. En u kunt natuurlijk aankloppen bij uw arbodienst voor advies.
  • Maar ook de specialisten Zorg en Bedrijfszorg van CZ zijn er voor u met raad en daad. Maak daar dus gerust gebruik van als u een collectief contract bij ons heeft. Dan kunt u morgen al gaan werken om het verzuim in uw organisatie te verlagen.
Bekijk 7 tips om het verzuim in uw bedrijf te verminderen

Ziekteverzuim voorkomen

Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen
Preventie van ziekteverzuim begint met een gezonde leefstijl. Maar veel HR-professionals en leidinggevenden vinden het lastig om leefstijl bespreekbaar te maken. Waar eindigt belangstelling en begint bemoeizucht? Verzuim verminderen?

Zo wordt leefstijl bespreekbaar op de werkvloer.

Het hoeft ook niet allemaal zwaar of beladen te zijn
Houd het juist speels en luchtig. De 7 inspirerende activiteiten om leefstijl te verbeteren helpen u op weg.

Heeft u een collectief contract bij CZ?
Dan kunnen uw medewerkers gratis gebruik maken van het FitzMe portal van FitzMe. Daarmee werken ze zélf aan hun leefstijl met de handige online tools en tips en online coaching door ervaren medisch professionals.

Vragen of advies? Neem contact op met een adviseur zorg en bedrijfszorg

De adviseurs zorg en bedrijfszorg helpen u graag met al uw vragen over bedrijfszorg en de collectieve zorgverzekering. U kunt ze bereiken via de CZ Bedrijvendesk.