Kunstmatige alvleesklier next step voor complexe diabeteszorg

Door innovatie een zo normaal mogelijk leven

Patiënten met diabetes zoveel mogelijk een leven laten leiden dat niet in het teken van diabetes staat. Dat is voor het diabetesteam van het Elkerliek ziekenhuis in Helmond de kern van kwalitatief hoogwaardige zorg. De kunstmatige alvleesklier is een veelbelovende zorginnovatie die hier een grote rol in kan spelen. Niet alleen omdat het de kwaliteit van leven voor patiënten fors verbetert, maar ook omdat door de zorg slimmer te organiseren, minder beroep op zorgverleners gedaan wordt. In een door zorgverzekeraar CZ bekostigde pilot kreeg het diabetesteam van het Elkerliek ziekenhuis de mogelijkheid om de kunstmatige alvleesklier aan patiënten aan de bieden. De eerste resultaten van de pilot zijn veelbelovend. 

17 november 2022


Patiënten met diabetes type 1, een auto-immuunziekte waarbij de alvleesklier geen insuline meer aanmaakt, moeten meerdere keren per dag prikken, meten en spuiten om gezond te blijven. Ondanks alle inspanningen blijft het voor sommige patiënten moeilijk om de glucosewaarden stabiel te houden. Mogelijk is er een effectievere manier om zorg te bieden met de kunstmatige alvleesklier. Een innovatie die de werking van de alvleesklier in het lichaam volledig overneemt door zelfstandig de glucosewaarden in het bloed te reguleren. 

Samen met zorgverzekeraar CZ bekijkt het diabetesteam van het Elkerliek ziekenhuis in hoeverre deze innovatie de glucoseregulatie en kwaliteit van leven van mensen met diabetes kan verbeteren. En doordat patiënten beter stabiel blijven met de kunstmatige alvleesklier, hoeven zij minder voor controles naar het ziekenhuis, waardoor andere patiënten in die tijd geholpen kunnen worden. ‘Zo verbetert dus niet alleen de kwaliteit van leven, maar zorgen we ook dat we slimmer omgaan met de beperkte capaciteit van zorgverleners en houden we de zorg toegankelijk,’ aldus Janneke van Leijen van CZ.

Deelnemer aan de pilot

Karin Roffelsen is een van de patiënten met diabetes type 1 die via de pilot nu al gebruik kan maken van deze kunstmatige alvleesklier. ‘Ik werk al 37 jaar in de ouderenzorg, maar door mijn diabetes heb ik nooit nachtdiensten kunnen draaien én had ik best veel ziekteverzuim. Sinds ik de kunstmatige alvleesklier heb, is een nachtdienst geen probleem meer en heb ik nog geen dag ziek thuis hoeven blijven. Dit is een enorme verbetering ten opzichte van de andere ontwikkelingen die de laatste jaren op de markt zijn gekomen.’

Elkerliek heeft Duurzame Coalitie met CZ

Behalve het Elkerliek ziekenhuis doen nog vier ziekenhuizen mee aan de tweejarige pilot met de kunstmatige alvleesklier. Deze is door het Nederlandse bedrijf Inreda ontwikkeld. Janneke van Leijen van CZ: ‘Voor deze pilot is slechts een beperkt aantal ziekenhuizen uitgenodigd om mee te doen. Met een aantal ziekenhuizen vormen wij sinds een aantal jaren zogenoemde Duurzame Coalities. Met deze ziekenhuizen gaan we een stap verder en werken we intensief samen aan transformatie naar toekomstbestendige zorg.’

Systeem zorgt voor juiste bloedwaarden

Hoe werkt de kunstmatige alvleesklier? Bij de deelnemende patiënten worden twee sensoren op het lichaam geplakt. Ook worden twee kleine infuusnaaldjes ingebracht. Die zijn via een slangetje verbonden aan twee reservoirs. De reservoirs zitten in de kunstmatige alvleesklier, een kastje dat patiënten in hun zak of in een tasje bij zich dragen. De sensoren meten de suikerspiegel continu. Op basis van die metingen wordt automatisch een suikerspiegel verhogende of -verlagende medicatie ingebracht. Verpleegkundig specialist diabetes Mirjam van de Weijer is een van de aanjagers van deze pilot in het Elkerliek. ‘Mensen hoeven geen koolhydraten meer te tellen. Het systeem regelt zelf dat de bloedwaarden op peil blijven, ook na het eten van maaltijden met koolhydraten. Het fijnste is dat mensen niet meer de hele dag, bij elk eetmoment aan hun suiker hoeven te denken. Het is niet zo dat ze nu de vrijheid hebben om alles te eten, helaas niet, maar het systeem ontzorgt wel. De reacties van het eerste jaar zijn dan ook erg positief.’

Veelbelovende innovatie

Of de kunstmatige alvleesklier het ei van Columbus is, durft de verpleegkundig specialist nog niet te zeggen. ‘Mensen moeten aan dit systeem wennen en er zijn ook nog best zaken die verbeterd moeten worden, maar we zijn wel hoopvol. De gemiddelde glucosewaarden van het bloed zijn bij deze groep beduidend beter en we zien ook de kwaliteit van leven verbeteren. Onze conclusie is dat sprake is van een veelbelovende innovatie en we zijn blij dat we een deel van onze patiënten hiermee een volledig nieuwe mogelijkheid kunnen aanreiken.’